Review MfN basisopleiding

Programma

In de lente van 2019 heb ik bij Result Mediation de MFN-basisopleiding gevolgd met het doel om MFN-registermediator te worden. Het betreft een zevendaagse opleiding waarvan zes aaneengesloten dagen. Onder begeleiding van een viertal docenten werden wij klaargestoomd om ons naast de benodigde theorie ook de vaardigheden eigen te maken.

Na de eerste drie dagen waarin wij in collegevorm de achtergrond voorgeschoteld kregen, afgewisseld met korte oefeningen, volgden drie hele dagen praktijk. Deze laatste dagen deden wij veel rollenspellen, waarbij je steeds doordraaide; de ene keer als mediator optredend afgewisseld met het uitvoeren van de rol van een van de partijen. Van tevoren werden de instructies en de casus uitgedeeld.

Na een ‘inlevingsmoment’ werden de mediations in groepjes uitgevoerd, waarna de docenten hun uitgebreide feedback gaven. De docenten kregen allen een groep van maximaal vier personen, waardoor er veel ruimte was voor persoonlijke aandacht en het stellen van vragen. De zevende en laatste klassikale dag stond een week later gepland en daar werd voornamelijk ingegaan op de juridische aspecten van mediation. De opleiding zat didactisch heel goed in elkaar en had een duidelijke structuur.

Hulp nodig? Shanna Musters

Bel mij Mail mij

Locatie & omgeving

Het programma van de opleiding was redelijk intensief. Er was gelukkig genoeg tijd en ruimte voor een kop koffie en om de benen zo nu en dan te strekken. ’s Middags en ’s avonds werd er uitgebreid geluncht en gedineerd met daarvoor een kort moment om je terug te trekken op je kamer of juist voor een gezamenlijke toast. De opleiding vond plaats bij Kasteel de Vanenburg, een prachtige locatie in Putten. Midden in de bossen aan de rand van de Veluwe. Uit het snelle stadse leven getrokken kon de focus volledig worden gelegd bij je rol als mediator in de dop en natuurlijk bij je medecursisten in hetzelfde schuitje. De opleiding werd gegeven in het Koetshuis dat bestaat uit twee fraaie zalen die van alle gemakken voorzien zijn. Er is ruim voldoende rust en privacy aanwezig.

Wat heb ik geleerd?

De opleiding is erg breed en veelzijdig. Het heeft de potentie om aan verschillende functies in verschillende branches een meerwaarde te kunnen geven. De opleiding heeft mij niet alleen de basis gegeven om een goede mediator te worden, het heeft mij het inzicht en vaardigheden gegeven om op een diepere, constructievere manier verbinding te maken en te onderhandelen. Je begrijpt situaties, conflicten en bepaalde reacties beter waardoor communicatie soepeler kan verlopen. Erg nuttig voor elke stap en aspect in je loopbaan.

Wat waren mijn verwachtingen?

Mijn verwachtingen van de opleiding waren vrij blanco. Nog redelijk recent kwam ik uit de schoolbanken gerold. De studie rechten is nu niet per se een goede graadmeter op het gebied van gerichte beroepsvaardigheden. Er wordt bij universitaire studies in het algemeen vooral nadruk gelegd op theorie en de literatuur. Bij de MfN-basisopleiding Mediation ligt de focus, los van een klein stukje theorie en de kaders van de wet, volledig op de praktijk van onderhandelen en mediation. Je bent echt bezig met het leren van een vak. De basishouding van een mediator word je langzamerhand eigen gemaakt.

Oefening is het enige dat binnen dit vakgebied kunst kan baren. Je wordt je er tijdens de opleiding steeds bewuster van dat het niet een kwestie is van een bepaald script uit je hoofd leren maar dat het daadwerkelijk de houding is die je dient aan te ‘leren’. Een van de docenten omschreef ons als een computer, waar je een bepaalde stand op ‘aan’ kunt zetten. Je hoeft niet een bepaald type mens te zijn of bepaalde eigenschappen te bezitten om mediator te kunnen worden, iedereen heeft in wezen toegang tot deze stand.

Vaardigheden voor mediation

Wat veel cursisten ervoeren is dat elke ervaring of achtergrondkennis die je denkt te hebben, niet relevant blijkt te zijn voor deze opleiding. Het vormt in veel gevallen zelfs een barrière. In mijn opleidingsgroep kwam een veelzijdigheid aan disciplines en leeftijdscategorieën voor. Er werd gesuggereerd dat de cursisten die een juridische of HR-achtergrond hadden een voorsprong zouden hebben ten opzichte van de rest. Niks bleek minder waar. De juristen dienden juist met man en macht de waarheidsvindings-stand uit te zetten en naar – niet objectief te controleren – belangen te gaan kijken. De HR-medewerkers moesten ineens vanuit een volledig onafhankelijk perspectief gaan handelen en konden tijdens de rollenspellen niet teruggrijpen naar de overkoepelende organisatie.

De onderhandelingsvaardigheden komen in elke discipline en op elke positie binnen je loopbaan van pas. Mediaten sluit daarbij aan, maar blijkt een bekwaamheid waarbij iedereen op de nullijn start. Door de persoonlijke begeleiding die werd geboden door de docenten, konden de cursisten zich deze vaardigheden snel eigen maken.

Hoe kijk je tegen ‘mediation’ aan na de opleiding?

Wat mij erg fascineerde was de rol van mediator als procesbegeleider en de neutrale positie van partijen daarin. Je bent geen scheidsrechter, psycholoog, maatschappelijk werker of advocaat. Je bent mediator en begeleidt de personen in hun communicatie en het vinden van de ‘beste oplossing’ , met respect voor de zelfautonomie van deze partijen. De effecten die bepaalde interventies van de mediator op de partijen hebben zijn baanbrekend en kunnen een dergelijk proces onvoorstelbaar snel doen verlopen. Dit is een aspect dat mij echt versteld heeft doen staan. De Nederlandse rechtsgang slokt in veel situaties een hoop tijd en geld op. In veel gevallen onnodig. Mediation is uitermate geschikt alternatief, zeker als de procedure in wezen om andere aspecten dan geld gaat.

Meelopen met mediation

Na de opleiding kan je nog met twee mediations meelopen met een van de vaste mediators van Result Mediation. In overleg met het secretariaat kunnen geschikte dagen worden bepaald waarop je vanaf de zijlijn kunt meekijken in de praktijk. Je wordt als een mediator in opleiding behandeld en op een hele leuke manier betrokken bij het gehele traject. Aangezien Result Mediation landelijke dekking heeft en mediators door het hele land, kun je aangeven welke regio je voorkeur heeft voor een meeloopdag. Zelf heb ik met verschillende arbeidsmediators mee kunnen kijken. Ontzettend leerzaam.

Ik heb het idee dat elke mediator uiteindelijk zijn of haar eigen stijl ontwikkelt, een stijl die het beste aansluit bij jezelf. Uiteraard binnen de grenzen van het MfN-reglement. Het is net als de metafoor van het behalen van je rijbewijs; tijdens je examen kijk je uitvoerig in je binnenspiegel, buitenspiegel en rechterschouder. Aangeleerde vaardigheden van de instructeur maak je je eigen. Een aantal jaar later ligt er een ellenboog op de rand van de autodeur te rusten en wordt er dikwijls met een hand gestuurd als dat zo uitkomt. Wel veilig en behoorlijk, maar met een eigen draai.

Hoe is de co-mediation ervaren?

Tijdens het meelopen zie je pas hoe een mediation echt in elkaar zit. Niet alleen zie je hoe het proces stapsgewijs wordt doorlopen, ook zie je veel belangrijke interventies. Met de training oefen je op en met elkaar en ga je met je reacties in de casus uit van ‘standaard situaties’. Wanneer je bij ‘echte’ mediations zit kan het alle kanten op gaan en zie je dat oneliners en ingestudeerde houdingen en reacties absoluut geen stand houden. Je ziet dat het belangrijk is dat je meebeweegt (niet te verwarren met meegaat) met partijen en dat je kan anticiperen op alle denkbare situaties. Tijdens het meelopen zie je vanaf de zijlijn hoe de eerder besproken ‘basishouding’ bij de mediator tot z’n recht komt. Na afloop van de bijeenkomst bespreek je nog na met de mediator. Handig om je kladblok dan gereed te houden, als je geluk hebt worden er veel tips gegeven die heel waardevol kunnen zijn tijdens je assessment!